Reddi miras nedir, ne zaman yapılır?

Reddi miras, kendisine kalan mirası kişinin kendi isteğiyle reddetmesi demektir. Bu işlem ancak ve ancak mahkemeler aracılığıyla yapılması halinde geçerli olur.

Reddi miras, genellikle terekenin aktifinin pasifinden az olduğu iflas durumlarında baş vurulan tek taraflı bir işlemdir. İstisnai bir durum olan mirası reddin değişik sebepleri olabilir. Bazen şahıslara miras olarak varlık değil borç kalır. Bu durumda şahıs, kendi malvarlığından eksilme olmaması için mirası reddeder. Bazen de manevi sebeplerle mirası reddetmek gerekir.

Reddi miras halinde miras intikal etmeye devam eder; sadece miras zincirinden bir kişi eksilmiş olur. Reddi miras yapmanın süresi ölümün öğrenildiği tarihten itibaren kural olarak 3 aydır. Bu sürede reddedilmeyen mirastan doğan hak ve borçlar yerine getirilmelidir.

Reddi miras hakkı hak yasal mirasçılara ve atanmış mirasçılara murisin tüm hak ve borçlarından oluşan miras hak ve yükümlülüklerini reddetme olanağı sağlar. Mirası reddetme hakkı TMK m. 605 ile düzenlenmiştir. Mirası reddetmek isteyen mirasçının bu hakkını kullanması için fiil ehliyetinin bulunması aranır. Fiil ehliyetine sahip bulunmayan kişinin mirası red hakkını kanuni temsilcisi kullanır.

TMK m. 606 mirasın reddi için mirasçılara 3 ay süre tanır. 3 ay içinde reddi miras yapılmazsa TMK m. 610/1 gereği mirası red hakkı düşer.

Buna göre, yasal reddi miras süresi içinde ve şekle uygun bir şekilde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız ve şartsız olarak kazanmış sayılır. Zira, mirasçının süreyi susarak geçirmesi durumuna örtülü kabul sonucu bağlanır.

3 aylık hak düşürücü süre içinde reddi miras yapılmaması sebebiyle mirası ret hakkının düşmesi durumunun istisnası mirasın hükmen reddi durumudur. Buna göre, murisin ölümü tarihinde ödemeden aciz halinde olduğu açıkça belli ise ya da resmen tespit edilmiş ise mirasçılar mirası reddetmiş sayılır. Buna halk arasında mirasçının borcundan dolayı reddi miras denmektedir. Bu durumda 3 aylık hak düşürücü süre içinde reddi miras yapılmasa dahi mirasçının susma durumuna kabul sonucu bağlanmaz.

Murisin ödeme güçsüzlüğü içinde bulunması mirasın hükmen reddedilmiş sayılması için tek başına yeterli değildir. Aynı zamanda murisin ödeme güçsüzlüğü içinde bulunduğunun resmi olarak tespit edilmiş olması gerekir.

Yasal mirasçılardan biri tarafından mirasın reddi halinde mirası reddeden kişi muristen önce ölmüş gibi kabul edilir. Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi hak sahiplerine geçer.