Elon Musk’ın, 56 milyar dolarlık Tesla ödemesi iptal edildi

ABD’nin Delaware eyaletindeki bir yargıç, elektrikli otomobil şirketi Tesla tarafından 2018 yılında Elon Musk’a verilen 55,8 milyar dolarlık (44 milyar £) maaş anlaşmasını iptal etti.

Dava, fazla ödeme yapıldığını iddia eden bir hissedar tarafından açıldı.

Yargıç Kathaleen McCormick, tazminatın hissedarlar için adil olmayan “anlaşılmaz bir meblağ” olduğunu ve paketin onaylanmasına giden sürecin “son derece kusurlu” olduğunu söyledi.

‘Sözleşmenin iptal edilmesi gerektiğine karar verdi’

2018’de kararlaştırılan maaş anlaşması, ABD kurumsal tarihinde şimdiye kadarki en büyük anlaşmaydı ve Bay Musk’un dünyanın en zengin insanı olmasına yardımcı oldu. Bloomberg ve Forbes, Kasım 2023’te net servetinin 198 milyar dolar (162 milyar £) ile 220 milyar $ (180 milyar £) arasında olduğunu tahmin ediyordu.

Tesla’nın paketi, Bay Musk’un tazminatını Tesla’nın hisse fiyatı ve kârlılığı gibi performans hedeflerine bağladı. Maaş almıyor.

Ancak Tesla hissedarı Richard Tornetta, iş adamına fazla ödeme yapıldığını öne sürerek ödülün iptal edilmesi çağrısında bulunarak yasal işlem başlattı.

Yıllar süren hukuki tartışmaların ardından, Kasım 2022’de Tesla yöneticilerinin, büyük maaş ödülünün dünyanın en dinamik girişimcilerinden biri olan Bay Musk’un dikkatini şirkete adamaya devam etmesini sağlamak için tasarlandığını iddia ettiği bir hafta süren bir duruşma başladı.

Ancak Salı günü yayınlanan 201 sayfalık kararında Yargıç McCormick, Tesla yöneticilerinin Bay Musk’un “süperstar çekiciliğini” çevreleyen “retoriğe kapıldığını” söyledi.

‘Musk’ın kapsamlı bağları vardı’

Dahası, Bay Musk’ın maaş ödülü konusunda pazarlık yapmakla görevli Tesla yetkilileriyle “kapsamlı bağları” vardı. Ücret komitesi başkanı Ira Ehrenpreis ile olan 15 yıllık ilişkisine değindi.

Yargıç, Bay Musk’ın ayrıca başka bir tazminat komitesi üyesi Antonio Gracia ile 20 yıldan daha eskiye dayanan iş ilişkilerinin olduğunu söyledi.

‘Tesla: ‘İyi adamlar için güzel bir gün’

Kararın açıklanmasının ardından Tesla hissedarı Bay Tornetta’nın avukatı Greg Varallo, Reuters haber ajansı tarafından bildirilen bir e-postada bunun “iyi adamlar için güzel bir gün” olduğunu söyledi.

Eskiden Twitter olarak bilinen X’teki bir gönderide Bay Musk şunları söyledi:

“Şirketinizi asla Delaware eyaletine dahil etmeyin.”

“Hissedarların konulara karar vermesini tercih ediyorsanız Nevada veya Teksas’ta şirket kurmanızı öneririm” diye ekledi. Daha sonra takipçilerine Tesla’nın “kuruluş durumunu fiziksel genel merkezinin bulunduğu Teksas olarak değiştirmesi gerekip gerekmediğini” soran bir anket yayınladı.

‘Hakimin kararına Delaware Yüksek Mahkemesi’nde itiraz edilebilecek’

Tesla’nın hisseleri, genişletilmiş New York ticaretinde yaklaşık %2,5 oranında düşüş yaşadı. Bu yıl şu ana kadar değerlerinin yüzde 20’sinden fazlasını kaybettiler.

Tesla’nın genel müdürü ve büyük hissedarı olmasının yanı sıra Bay Musk, sosyal medya platformu X, roket şirketi SpaceX ve beyin çipi şirketi Neuralink gibi başka şirketlerin de sahibi.

X’i satın almak için Tesla’daki hisselerinin büyük bir kısmını sattıktan sonra, Bay Musk şu anda elektrikli otomobil üreticisinin yaklaşık %13’üne sahip ancak yakın zamanda firmada daha büyük bir hisse istediğini söyledi.

Tesla, 2018 yılında Bay Musk’un orijinal 10 yıllık maaş paketini öne sürdüğünde, kamuoyunun geniş ilgisini çekti. Birçok hissedar danışma grubu, planın aşırı cömert olduğunu söyleyerek, planın aleyhinde oy kullanılmasını önerdi.

Araştırma firması Equilar’a göre paket, Amerika’nın en iyi 200 üst yöneticisinin 2021’deki maaşlarının toplamından altı kat daha büyüktü.

Boston College Hukuk Fakültesi’nden profesör Brian Quinn, BBC’ye, Bay Musk’un yönetim kurulu üzerindeki etkisi göz önüne alındığında “böyle bir işlemi haklı çıkarmanın zor” olduğunu söyledi.

‘Tesla’ya kendi malı gibi davranıyor’

Prof Quinn, “Tesla’ya kendi malı gibi davranıyor ama kendisini ‘Tesla’nın Tekno Kralı’ olarak adlandırsa bile çoğunluk sahibi değil” diye ekledi.

Bay Musk ayrıca Tesla’nın yapay zeka (AI) teknolojisine yaptığı yatırımlardan endişe duyduğunu söyledi.

Bir sosyal medya gönderisinde “Tesla’yı %25 oy kontrolüne sahip olmadan yapay zeka ve robot biliminde lider olacak şekilde büyütmekten rahatsızım” dedi .

Mevcut hissedar yapısının Tesla’yı “şüpheli çıkarlar tarafından devralınmaya” karşı savunmasız hale getirdiğini ve onun yönü üzerinde daha fazla kontrol istediğini söyledi.

Musk, “Durum böyle olmadığı sürece Tesla dışında ürünler üretmeyi tercih ederim” diye ekledi.