Zalim Esad’ın kaçış planı ortaya çıktı

Suriye’nin devrik lideri Beşar Esad’ın iktidarındaki son günlerde yaşanan gelişmeler, uluslararası medyanın gündemine oturdu.

Londra merkezli Al Majalla dergisinin özel haberine göre, Esad rejiminin çöküş süreci, beklenmedik muhalif saldırılar, Rusya’nın baskıları ve gizemli kaçış planlarıyla şekillendi. İşte Esad’ın iktidarının son günlerinde yaşanan çarpıcı olayların detayları:

Matematik diploması yerine savaş krizi

Esad, 27 Kasım’da oğlu Hafız’ın Moskova’da matematik doktorası diploması törenine katılmak üzere Rusya’ya gitti. Ancak aynı gün, Suriye’de muhalif güçler sürpriz bir saldırı düzenleyerek Halep’i hedef aldı. Bu gelişme üzerine Esad törene katılmayarak Moskova’daki otel odasına çekildi. Halep’in 29 Kasım’da muhaliflerin kontrolüne geçmesi, Esad rejimine ağır bir darbe indirdi ve siyasi baskıları artırdı.

Halep’in kaybı sonrası, Rusya’nın Esad’a istifa etmesi yönünde baskı yaptığı belirtildi. Al Majalla’ya göre, Rusya’nın amacı Suriye’deki çıkarlarını korumak ve daha fazla kan dökülmesini önlemekti. Ancak Esad bu öneriyi reddetti. Kaçış planları ise 7-8 Aralık gecesi netleşti.

Yanında sadece iki isim

Esad, Moskova’ya gitmeden önce, Rusya’nın batısındaki Hmeymim Hava Üssü’ne geçti. Ancak bu kaçış planı, yakın çevresinden bile gizlendi. Kardeşi Mahir Esad ve üst düzey yardımcılarına bilgi verilmedi. Esad, yanına sadece danışmanı Mansur Azzam ve koruma birimi lideri Tuğgeneral Muhsin Muhammed’i aldı.

7 Aralık akşamı Rus yetkililerden gelen bir telefon, Esad’ın kaderini belirledi. Moskova, Şam’daki çatışmaların büyümesini önlemek için Esad’a şehri terk etmesi tavsiyesinde bulundu. Bunun üzerine Esad, 8 Aralık sabahı Hmeymim Hava Üssü’nden Moskova’ya uçtu. Bu sırada, Esad’ın eşi ve çocuklarının zaten yurtdışında olduğu ortaya çıktı.

Esad rejiminin çöküşünde Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) ön plana çıktı. Lideri Ahmed el Şara (Ebu Muhammed el Golani), muhalif saldırıları yönetti ve sivillere zarar veren HTŞ üyelerine sert cezalar uyguladı. HTŞ, Esad rejiminin düşüşünden sonra Suriye’nin fiili yöneticisi konumuna geldi.

Kaçışından sonra Esad, Irak Başbakanı Muhammed Şii El Sudani ve BAE Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayid ile temas kurarak destek aradı. Ancak ABD, Irak’a Suriye’ye milis göndermemesi yönünde uyarıda bulundu. Türkiye de Suriye’ye yönelik herhangi bir askeri müdahalenin kendi müdahalesini tetikleyeceği mesajını verdi.

Rusya’nın rolü

Esad, Moskova’ya ulaştıktan sonra yaptığı açıklamada Suriye’de kalıp savaşmayı tercih ettiğini ancak Rusya’nın ısrarıyla tahliye edildiğini söyledi. Kaçış sürecinde yaşanan sessizlik ise sosyal medya hesaplarına erişimin paylaşılmamasıyla ilişkilendirildi.

7 Aralık’ta Esad’ın medya ekibi, başkanlık sarayında bir konuşma hazırladı. Ancak Esad, konuşmayı yapmadan Moskova’ya gitti. Mezze Askeri Havaalanı’ndan, sandıklarla dolu eşyaların çıkarıldığı ve bu eşyaların muhaliflerin ilerleyişiyle bağlantılı olduğu iddia edildi.