Suriye’de dengeler değişiyor! Anlaştılar

Suriye’de doğu ve kuzeydoğudaki geniş bölgeleri kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ülkenin yeni yönetimine entegre olmayı kabul etti. SDG lideri Mazlum Abdi ile Suriye geçici yönetimi lideri Ahmet eş-Şera arasında imzalanan sekiz maddelik anlaşma, Suriye’nin siyasi ve askeri dengelerini kökten değiştirecek bir adım olarak görülüyor.

SDG ile Suriye geçici yönetimi arasındaki anlaşma, hem askeri hem de siyasi alanda kritik değişiklikler öngörüyor. Sekiz maddeden oluşan anlaşmanın temel noktaları şöyle:

• Siyasi Temsil Garanti Altında: Anlaşmanın birinci maddesi, “Tüm Suriyelilerin siyasi süreç ve devlet kurumlarındaki temsil ve katılımının, etnik ve dini kimliklerine bakılmaksızın garanti altına alınacağını” güvence altına alıyor.
• Kürtler’in Hakları Tanınıyor: İkinci maddeyle birlikte, Kürtler’in Suriye devletinin ayrılmaz bir parçası olduğu tanınırken, Kürt vatandaşların anayasal hakları garanti altına alınıyor.

• Petrol ve Gaz Sahaları Devlete Geçiyor: SDG kontrolünde bulunan zengin petrol ve gaz sahaları, bu anlaşmayla birlikte Suriye yönetiminin kontrolüne geçecek. Suriye, 2,5 milyar varillik petrol rezervine sahip ve bu kaynakların büyük bölümü doğudaki Deyr ez Zor ve Haseke’de bulunuyor.

• Yerinden Edilenlerin Dönüşü Sağlanacak: Anlaşmaya göre, savaş nedeniyle yerinden edilen Suriyelilerin evlerine güvenli bir şekilde dönüşü için çalışmalar yürütülecek.

• Terör ve Ayrılıkçı Çıkışlara Karşı İş Birliği: SDG, “Suriye’nin güvenliği ve birliğine yönelik her türlü tehditle mücadelede” Suriye hükümetini desteklemeyi kabul etti.

• Nefret Söylemi ve Ayrılık Çağrılarına Karşı Önlem: Anlaşmanın yedinci maddesi, Suriyeliler arasında ayrışmaya neden olabilecek nefret söylemi ve ayrılık çağrılarını reddetmeyi içeriyor.

• Uygulama için Komite Kurulacak: Sekizinci maddeye göre, anlaşmanın tüm maddeleri için 2025 yılı sonuna kadar uygulanması amacıyla komiteler kurulacak ve süreç yakından takip edilecek.

Mazlum Abdi: “Yeni Suriye İçin Tarihi Fırsat”

SDG komutanı Mazlum Abdi, anlaşmanın ardından yaptığı açıklamada, bu adımın Suriye’nin geleceğini inşa etmek için büyük bir fırsat sunduğunu belirtti. Abdi, “Bu anlaşma, Suriye halkının adalet ve istikrar beklentisini karşılamak için önemli bir dönüm noktasıdır. SDG olarak bu süreçte elimizden geleni yapacağız.” dedi.

Abdi ayrıca, YPG’nin kontrolündeki cezaevlerinde tutulan yaklaşık 10 bin IŞİD mensubunun durumu ile ilgili detayların da Suriye yönetimiyle müzakere edileceğini söyledi.

SDG’nin ve Türkiye’nin Tutumu

SDG’nin yaklaşık 40 bin ila 60 bin savaşçıdan oluştuğu tahmin ediliyor. Bunların 20 bini ila 30 bini, YPG ve YPJ’ye bağlı birliklerden oluşuyor. Türkiye ise YPG ve PYD’yi PKK’nın uzantısı olarak değerlendirerek, bu yapıların terör örgütü olarak tanımlıyor.

Türkiye, Suriye’nin kuzeyinde oluşabilecek herhangi bir özerk Kürt yönetimine karşı daha önce askeri operasyonlar düzenlemişti.

Petrol ve Gaz Sahaları Artık Devlet Kontrolünde

Suriye’nin doğusundaki petrol ve gaz sahalarının kontrolü uzun süredir SDG’nin elindeydi. Anlaşmayla birlikte bu kaynakların devlet kontrolüne geçmesi, Suriye ekonomisi için avantaj yaratacak. Özellikle Deyr ez Zor ve Haseke’deki enerji kaynakları, Suriye ekonomisinin yeniden inşasında kritik rol oynayacak.