Türkiye arabuluculuk yaptı, Afrika Krizi Türkiye’de çözüldü

Ankara, Somali ile Etiyopya arasında yıllardır süren “Somaliland” krizine çözüm bulmak için önemli bir diplomatik başarıya imza attı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde yürütülen müzakereler sonucunda taraflar, “Ankara Bildirisi” adı verilen anlaşmayı imzaladı. Erdoğan, imza töreninde yaptığı açıklamada, “Somali ile Etiyopya arasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attık” dedi.

Türkiye, yaklaşık sekiz ay süren yoğun arabuluculuk sürecinde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’i defalarca bir araya getirdi. Nihai anlaşma ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde Ankara’da yapılan zirvede sağlandı. Beştepe’de gerçekleşen toplantıda taraflar, birbirlerinin toprak bütünlüğüne ve egemenlik haklarına saygı duyacaklarını taahhüt etti.

“Somaliland” krizi nedir?

Somaliland krizi, Etiyopya’nın, Yemen Denizi kıyısında bulunan Somaliland bölgesini denize ulaşım için kullanma amacıyla yaptığı anlaşmalar nedeniyle Somali ile yaşadığı siyasi bir gerginlikten kaynaklanıyordu. Somali, Somaliland’i kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak görüyordu.

Zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan, Somali ve Etiyopya liderleriyle hem birebir görüşmeler yaptı hem de heyetler arası müzakerelere katıldı. Sekiz saat süren toplantıların ardından taraflar uzlaşarak “Ankara Bildirisi”ni imzaladı. Bildiride, Somali ve Etiyopya liderleri birbirlerinin egemenlik haklarını ve toprak bütünlüğünü tanıdıklarını teyit etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, anlaşmanın ardından düzenlenen basın toplantısında, “Somali ile Etiyopya arasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attık” diyerek, Türkiye’nin barışçıl çözümdeki rolünü vurguladı. Erdoğan ayrıca, bu anlaşmanın bölgesel istikrara büyük katkı sağlayacağını belirtti.

Somali ve Etiyopya liderlerinden Türkiye’ye teşekkür

Ankara Bildirisi’nin imza töreninde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Somali ve Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretlerden ötürü Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.

İletişim Başkanlığı konuya ilişkin bildiriyi yayımlandı

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Somali Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Abiy Ahmed Ali’yi 11 Aralık 2024 tarihinde Ankara’da ağırlamıştır. Dostane bir ortamda gerçekleştirilen toplantı, açık ve yapıcı bir görüşmeye olanak sağlamıştır.

Somali ve Etiyopya Liderleri birbirlerinin egemenlik, birlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün yanı sıra uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması’nda yer alan ilkelere saygı ve bağlılıklarını teyit etmişlerdir.

Taraflar, dostluk ve karşılıklı saygı ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı meselelerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda iş birliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır.

Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekâtlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken Etiyopya’nın denize ve denizden güvenli erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel yararları tasdik etmişlerdir.

Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti’nin, Somali Federal Cumhuriyeti’nin egemen yetkisi altında, denize ve denizden güvenilir, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına olanak tanıyacak sözleşme, kiralama ve benzeri yöntemler de dahil olmak üzere ikili anlaşmalar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir şekilde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır.

Taraflar, bu amaçlar doğrultusunda ve Türkiye’nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar iyi niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir.

Taraflar, bu taahhütlerin uygulanmasında Türkiye’nin desteğini memnuniyetle karşılamış ve söz konusu taahhütlerin yorumlanması ve uygulanmasına ilişkin her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye’nin desteğiyle barışçıl bir şekilde çözme taahhüdünde bulunmuşlardır.

Taraflar, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a bu girişim ve sürece yönelik devam eden bağlılığı için şükranlarını ifade etmişlerdir.”