Eğitim sistemi sınıfta kaldı: Eğitimden memnuniyet yüzde 5’in altında

Türkiye’nin eğitim sistemi, ulusal ve uluslararası raporlarda yer alan olumsuz sonuçlarla yeniden tartışma konusu oldu. İstanbul Üniversitesi ve Medipol Üniversitesi’nden akademisyenlerin gerçekleştirdiği kapsamlı bir araştırma, velilerin büyük çoğunluğunun eğitim sisteminden memnun olmadığını ortaya koydu.

“Ekonomik Zorlukların Eğitim Sistemine Etkisi Araştırması 2024” adlı çalışma, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden Prof. Dr. Süphan Nâsır’ın öncülüğünde Dr. Yonca Nilay Baş ve Dr. Fatma Betül Ortaköy’ün katkılarıyla hazırlandı. Türkiye genelinde 1.968 kişiyle yapılan araştırma, ailelerin eğitim sistemine yönelik memnuniyet seviyesindeki ciddi düşüşü gözler önüne serdi.

Araştırmaya göre, velilerin yüzde 95,4’ü eğitim sisteminden memnun değil. Bu oran, Kasım 2020’de yapılan bir araştırmada yüzde 90,6 olarak kaydedilmişti. Dört yıl içinde ekonomik sorunlar ve sistemdeki yapısal bozukluklar nedeniyle memnuniyetsizlik oranının daha da arttığı belirtiliyor.

Kalite sorunu ve güvenlik gerekçesi

Araştırmada, katılımcıların yüzde 64’ü çocuk sahibi olduğunu belirtti. Bu grubun yüzde 37,2’si çocuklarını özel okula gönderdiğini, yüzde 44,3’ü ise devlet okullarını tercih ettiğini ifade etti. Ancak özel okula yönelim, eğitimin kalitesinden çok daha az kalabalık sınıflar ve güvenlik gibi gerekçelere dayanıyor.

Özel okul tercih eden ailelerin yüzde 21’i, artan maliyetler nedeniyle çocuklarını devlet okuluna almayı düşündüğünü belirtti. Çocuklarını özel okula gönderebilmek için mobilya, tatil, kültür-sanat etkinlikleri gibi harcamalardan feragat eden aileler, bu fedakarlıkları “Eğitimleri yarım kalmasın diye her şeyi kıstık” sözleriyle ifade etti.

Sistemde derin sorunlar

Araştırma sonuçları, eğitim sistemindeki yapısal sorunları ve velilerin artan ekonomik sıkıntılar nedeniyle yaşadığı çıkmazları bir kez daha gündeme getirdi. Eğitim sistemine yönelik memnuniyetsizliğin yıllar içinde artması, sistemin sürdürülebilirliğine dair kaygıları artırıyor.

Prof. Dr. Süphan Nâsır, araştırma sonuçlarını değerlendirirken şunları söyledi:

“Eğitim, sadece ekonomik sorunlarla değil, aynı zamanda sistemin kendisindeki yapısal bozukluklarla da mücadele ediyor. Eğitimdeki bu memnuniyetsizlik tablosu, ciddi reform ihtiyacını açıkça ortaya koyuyor.”

Türkiye’nin PISA karnesi de kötü

Türkiye’nin uluslararası PISA sıralamasındaki gerilemesi, eğitimdeki sorunların küresel boyutta da dikkat çektiğini gösteriyor. Eğitimde nitelikli bir dönüşüm gerçekleştirilmediği takdirde, bu memnuniyetsizlik oranının daha da artacağı öngörülüyor.

Eğitim sistemiyle ilgili bu araştırma, velilerin sesine kulak verilmesi ve kalıcı çözümler üretilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor.